Normalde vücudumuz için çok yararlı olan bazı besinler ilaç kullandığımızda en büyük düşmanımız haline gelebilir. Öyle ki bazı besinler ilaç kullandığımızda bu ilacın faydasını bir kenara bırakalım ters bir tepkime ile zararına da yol açabilmektedir.
Neler Okuyacaksınız? →
Hangi ilaçla Ne Yenmez!
Aşağıda belirtilenler bir doktor kontrolünde dikkate alınmaması önemle rica olunur.
Kolestrolü olanlar: Greyfurt
Greyfurt suyu, bazı ilaçların emilimini engelleyebilir. Örneğin, kolesterolü düşürmek için statin kullanıyorsanız dikkat etmelisiniz. Bu ilacı aldıktan birkaç saat önce veya sonra greyfurt tüketirseniz, ciddi organ hasarlarına neden olabilir. Bu hasarların başında karaciğer gelir, ardından böbrekleriniz risk altındadır. Hatta, bu durum böbrek yetmezliğine kadar ilerleyebilir. Ayrıca, kas erimesi ve yıkımı da söz konusu olabilir. Bu nedenle, bu ilaçları kullanırken greyfurttan tamamen kaçınılması en sağlıklı tercih olacaktır. Ancak, “Greyfurttan vazgeçemem” diyorsanız, en azından doktorunuza danışarak güvenli miktarı belirlemelisiniz. Ancak, günlük tüketim miktarını asla bir litreden fazla tutmamaya özen göstermelisiniz. Statinlerin yanı sıra, tansiyon ve anksiyete önleyici bazı diğer ilaçlar da greyfurtla etkileşime girebilir.
Kolestrol İlacı Kullanınca Ne Yememeliyiz?
Kolesterol ilacı kullanan kişiler, genellikle sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmelidir. Bu yaşam tarzı değişiklikleri arasında sağlıklı beslenme önemli bir rol oynar. İşte kolesterol ilacı kullananların dikkat etmesi gereken bazı besinler:
- Doymuş Yağlar: Kırmızı et, süt ürünleri, tereyağı gibi doymuş yağ içeren gıdalardan kaçınılmalıdır. Bu tür yağlar kan kolesterol seviyelerini artırabilir.
- Trans Yağlar: Hazır atıştırmalıklar, fast food ürünleri ve margarin gibi trans yağ içeren ürünlerden kaçınılmalıdır.
- Yüksek Kolesterol İçeren Yiyecekler: Karaciğer, geyik eti, kırmızı et gibi yüksek kolesterol içeren yiyecekler sınırlanmalıdır.
- Şekerli ve Rafine Edilmiş Karbonhidratlar: Beyaz ekmek, beyaz pirinç gibi rafine edilmiş karbonhidratlar yerine tam tahıllı ürünler tercih edilmelidir.
- Trans Yağ İçeren Kızartmalar: Derin yağda kızartılmış yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Alkol: Alkol tüketimi sınırlanmalı veya tamamen kaçınılmalıdır, çünkü aşırı alkol kullanımı kolesterol seviyelerini etkileyebilir.
Öte yandan, kolesterol ilacı kullanan bir kişi, diyet değişiklikleri konusunda sağlık profesyoneli ile görüşmelidir. Beslenme ihtiyaçları bireyseldir ve bir uzmana danışmak, en uygun beslenme planını oluşturmak için önemlidir.
Kanaması Olanlar: Brokoli
K vitamininin önemi artık geniş bir kesim tarafından biliniyor: Kan pıhtılaşmasını destekliyor. İşte burada sarmısak devreye giriyor ve pıhtı hücrelerinin kümelenmesini etkileyerek kanama olasılığı oluşturabiliyor. Antikoagülan içeren bazı ilaçlar K vitamini zengini besinlerden büyük ölçüde etkilenebiliyor. Bu tür ilaçları kullanırken K vitamini içeren besinleri tüketirken miktarına dikkat etmek önemlidir. İstemsizce kanınızın daha fazla veya daha az pıhtılaşmasına neden olmamak için bu konuda dikkatli olmalısınız. Bu arada, K vitamini açısından zengin besinleri hatırlayalım: Brokoli, lahana, karalahana, ıspanak, kıvırcık lahana, turpgillerden yeşillikler ve brüksel lahanası…
Cevizin faydaları saymakla bitmez. Ancak, eğer hipertiroidi yani guatr tedavisi görmüyorsanız, cevizin içerdiği diyet lifleri guatr tedavisinde kullanılan ilaçların etkisini azaltabilir.
Kanama Olunca Ne Yememeliyiz
Kanama durumunda, özellikle bazı besinlerin tüketimi konusunda dikkatli olmak önemlidir. İşte kanama durumunda genellikle kaçınılması gereken bazı yiyecekler:
- Aşırı Baharatlı Yiyecekler: Aşırı baharatlı yiyecekler, mide duvarına zarar verebilir ve kanama riskini artırabilir. Acı ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Alkol: Alkol, kanın pıhtılaşma yeteneğini azaltabilir ve kanamayı artırabilir. Bu nedenle alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Aşırı Kafein: Aşırı kafein içeren içecekler (kahve, enerji içecekleri) kanın pıhtılaşma yeteneğini etkileyebilir. Bu nedenle kafein alımına dikkat edilmelidir.
- Aspirin ve Kanı İnceletici İlaçlar: Aspirin gibi kanı incelten ilaçlar, kanamayı artırabilir. Bu tür ilaçlar kullanılıyorsa, doktor önerisine göre alınmalıdır.
- Aşırı Yağlı Yiyecekler: Aşırı yağlı yiyecekler, sindirim sistemine zarar verebilir ve kanamayı artırabilir. Bu nedenle yağlı ve ağır yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Ağır Protein İçeren Yiyecekler: Aşırı miktarda ağır protein içeren yiyecekler, böbreklerde stres yaratabilir ve kanamayı artırabilir. Kırmızı et gibi ağır protein kaynakları sınırlanmalıdır.
Kişinin sağlık durumu ve kanama türüne bağlı olarak, bu önerilere ek olarak doktor veya diyetisyen önerileri de dikkate alınmalıdır. Her durum farklıdır, bu nedenle bireysel sağlık durumuna uygun bir beslenme planı oluşturmak için uzman görüşü önemlidir.
Depresyon Yaşayanlar: Avokado
Eğer depresyon tedavisi için ilaç kullanıyorsanız ve aniden tansiyonunuz yükseliyorsa, sebebi o çok sevdiğiniz peynirler olabilir. Çünkü peynirin içinde tiramin bulunmaktadır. Bu tiramin, depresyon ilaçlarında bulunan monoamin oksidaz inhibitörlerine karşı bir tehdit oluşturabilir. Bu zor adlı bileşenlerin yanı sıra, tiramin aynı zamanda bazı antibiyotikleri de olumsuz etkileyebilir. Hemen uzak durmamız gereken şeyleri sıralayalım: Yıllandırılmış veya işlenmiş peynirler (çedar, İsveç peyniri, küflü peynir, Kamamber peyniri, Brie, mozzarella ve parmesan), sığır ve tavuk ciğeri, tütsülenmiş et, ançuez, bakla ve avokado.
Depresyon İlaçlarına Zararlı Besinler Neler?
Depresyon ilaçları (antidepresanlar) kullanan kişiler, genellikle bu ilaçların etkinliğini artırmak ve yan etkileri en aza indirmek için bazı besinlere dikkat etmelidirler. Ancak her bireyin durumu farklı olduğu için bu konuda doktorlarına danışmaları önemlidir. İşte depresyon ilaçları kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı besinlere örnekler:
- Tirozin İçeren Yiyecekler: Tirozin, dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin üretiminde rol oynar. Bu nedenle badem, avokado, muz gibi tirozin içeren yiyeceklerin tüketimi depresyon ilaçlarının etkinliğini destekleyebilir.
- Omega-3 Yağ Asitleri: Balık yağı, chia tohumu, keten tohumu gibi omega-3 yağ asitleri, beyin sağlığını destekleyebilir ve antidepresanların etkilerini artırabilir.
- Folik Asit İçeren Yiyecekler: Fasulye, mercimek, ıspanak gibi folik asit içeren besinler, depresyonla ilişkilendirilen düşük folik asit seviyelerini dengeleyebilir.
- Probiyotik Yiyecekler: Bağırsak sağlığı, genel sağlık üzerinde etkili olabilir. Yoğurt, kefir gibi probiyotik içeren besinler, bağırsak florasını düzenleyebilir ve bu da zihinsel sağlığı olumlu yönde etkileyebilir.
Öte yandan, bazı besinlerin ve içeceklerin depresyon ilaçlarıyla etkileşime girebileceği ve istenmeyen yan etkileri artırabileceği unutulmamalıdır. Özellikle şunlardan kaçınılması önerilebilir:
- Alkol: Alkol, depresyon ilaçlarıyla etkileşime girebilir ve istenmeyen yan etkileri artırabilir.
- Kafein: Aşırı kafein alımı uykusuzluğa neden olabilir ve bu da depresyon belirtilerini artırabilir.
- Aşırı Şeker: Aşırı şekerli yiyecekler, kan şekerinde ani dalgalanmalara neden olabilir ve ruh hali üzerinde etkisi olabilir.
Sonuç olarak, depresyon ilaçları kullanan bireyler, diyetleri konusunda doktorlarına danışmalı ve bireysel ihtiyaçlarına uygun bir beslenme planı oluşturmalıdır.
Antibiyotik Kullananlar: Peynir
Diyelim ki fena üşüttünüz ve antibiyotik tedavisi görüyorsunuz… Burada dikkat etmeniz gereken bir husus daha var: İlacı aldıktan sonraki iki saat içinde süt ve peynir gibi süt ürünleri tüketmemeye özen gösterin. Çünkü sütün içindeki kalsiyum, normalde kemik ve sinir sağlığınız için faydalı olmasına rağmen, ilaçların emilimini olumsuz etkileyebilir.
Antibiyotik Kullanırken Ne Yememek Gerekir?
Antibiyotik kullanırken, bazı besinlere ve alışkanlıklara dikkat etmek önemlidir. İşte antibiyotik kullanırken dikkat edilmesi gerekenler:
- Probiyotik İçeren Yiyecekler: Antibiyotikler, hem zararlı bakterileri hem de vücuttaki yararlı bakterileri öldürebilir. Probiyotik içeren gıdalar (yoğurt, kefir, turşu, probiyotik takviyeler) bağırsak sağlığını destekleyerek yararlı bakteri miktarını artırabilir.
- Aşırı Kafein: Bazı antibiyotiklerin etkisini azaltabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle kahve, çay ve enerji içecekleri gibi aşırı kafein içeren içeceklerin alımına dikkat edilebilir.
- Kalsiyum ve Magnezyum Takviyeleri: Antibiyotikler, kalsiyum ve magnezyumun emilimini azaltabilir. Bu nedenle kalsiyum ve magnezyum takviyelerini almadan önce doktora danışmak önemlidir.
- Süt ve Süt Ürünleri: Bazı antibiyotikler, süt ve süt ürünleri ile etkileşime girebilir. Antibiyotik almadan önce doktora danışarak bu konuda bilgi almak önemlidir.
- Demir Takviyeleri: Bazı antibiyotikler demir emilimini azaltabilir. Bu nedenle demir takviyelerini almadan önce doktorla görüşmek önemlidir.
- Alkol: Antibiyotiklerin etkilerini değiştirebileceği için alkol tüketimine dikkat edilmelidir. Antibiyotik alımı sırasında alkol tüketilmesi önerilmez.
- Asitli Yiyecek ve İçecekler: Antibiyotikler mide hassasiyetine neden olabilir. Bu nedenle asitli yiyecekler ve içeceklerin tüketimine dikkat edilmelidir.
Antibiyotik kullanımı kişinin sağlık durumuna ve aldığı ilaca bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle her durumda doktorun önerilerine uygun hareket etmek önemlidir. Antibiyotik kullanımıyla ilgili özel beslenme konuları için doktorunuzla iletişime geçmek en doğrusudur.
DİKKAT: Bu liste bütün etkileşimleri içermiyor tabii. Bu nedenle kullanmakta olduğunuz bir ilaç varsa mutlaka doktorunuza danışarak kaçınmanız gereken herhangi bir yiyecek, içecek veya besin takviyesi olup olmadığını öğrenin.